De geschiedenis van de de Heilige Barbara
Ontdek de geschiedenis van de Heilige Barbara en leer met 3D-modellen meer over haar betekenis voor de mijncultuur in Limburg. Bekijk eerst de algemene geschiedenis van de heilige.
De Heilige Barbara is een religieus icoon voor mijnwerkers, tunnelbouwers, artilleristen en iedereen die met explosieven werkt. Het verhaal gaat terug naar haar legende, die zegt dat ze vanwege haar christelijk geloof door haar vader is vermoord. Hij werd direct na zijn wrede daad door de bliksem getroffen.
Het historische bestaan van de heilige wordt betwijfeld vanwege de grote kloof tussen haar vermeende leven in de 3e eeuw en de verschijning van de eerste berichten over haar in de 7e eeuw (‘Saint Barbara’, 2019). Niettemin begon de martelaarsverering in de 9e eeuw in de katholieke en orthodoxe kerken (Kirsch, 1907). Als een van de Veertien Heilige Helpers werd ze ingeroepen tegen donder, bliksem, vuur en plotselinge dood op basis van haar legende (Encyclopedia Britannica, 2020).
De Heilige Barbara is sinds de 17e eeuw de beschermheilige van mensen die zich bezighielden met explosieven en buskruit (Langeweg, 2012). In het midden van de 19e eeuw begonnen mijnwerkers explosieven te gebruiken om de stenen onder de grond te breken en te vernietigen. Het was in deze tijd dat de Heilige Barbara hun patrones werd.
In 1969 werd haar officiële feestdag op 4 december verwijderd van de kerkkalender vanwege de vaagheid van haar historische leven (Shaver, 2018).
Desondanks wordt de Heilige Barbara nog steeds beschouwd als een sleutelfiguur in de mijnculturen van veel landen.
De wereldwijde erkenning van de Heilige Barbara
De reis van een heilige
Hoe de Heilige Barbara naar Limburg kwam
In de Nederlandse provincie Limburg werd de Heilige Barbara pas opgenomen in de mijnbouwcultuur toen de mijnen begin 20e eeuw ontstonden. Ze werd als patrones geïntroduceerd door buitenlandse mijnwerkers uit Slovenië en Polen die tussen 1900 en 1930 naar de Limburgse mijnen rond Heerlen en Kerkrade kwamen (Langeweg, 2012). De buitenlandse arbeiders richtten ook verenigingen op, genoemd naar de heilige. Deze verenigingen zijn opgericht om elkaar te ondersteunen en om de cultuur van hun thuisland naar hun nieuwe woonplaats te brengen (Langeweg, 2012).
In de loop van de tijd werd de Heilige Barbara een integraal onderdeel in de dagelijkse mijnbouwcultuur. Er waren vieringen om haar te aanbidden, scholen en ziekenhuizen werden naar haar vernoemd en in veel mijnen werden heiligdommen met standbeelden geplaatst. Hier baden de mijnwerkers voor een veilige terugkeer van hun werk. Gewonde mijnwerkers ontvingen zelfs geschenken ter ere van de Barbara (Januarius, 2009, p. 54).
Ontdek het 3D-model: dit marmeren beeld (onbekende kunstenaar) werd voor het eerst op de gevel van de OVS van de ON3 geplaatst. Volg een rondleiding door op de nummering van het beeld te klikken en ontdek wat er daarna gebeurd.
3D-model gemaakt door Inés Flor
Barbara dag in Limburg
De feestdag van de Heilige Barbara is 4 december. In Limburg was dit een van de belangrijkste feestdagen van het jaar. Na de Tweede Wereldoorlog werd het een officiële feestdag en hadden alle mijnwerkers vrij voor deze speciale gelegenheid (Langeweg, 2012).
Klik op de video om te horen over het feest van Nico Maar, een ex-mijnwerker.
Een beeld van verering
Tijdens de viering van de Heilige Barbara vandaag de dag organiseren de ex-mijnwerkers uit het voormalige mijnbouwgebied een herdenkingsdienst voor de overleden mijnwerkers in de herdenkingskapel in Terwinselen (“Het Barbarabeeld”, 2012). Daarna drinken ze koffie en praten ze over de oude tijd.
Dit prachtige 1,15 m hoge houten beeld (J. Thissen & Son, 1909) maakt deel uit van deze ceremonies. Het vertegenwoordigt de aanwezigheid van Sint Barbara tijdens de heilige mis. Barbara wordt aangesproken in de gebeden en liederen van de gemeenschap.
Het beeld behoorde ooit toe aan de staatsmijn Emma, die in 1973 werd gesloten.
Ontdek het 3D-model: Volg een rondleiding door op de nummering van het beeld te klikken en ontdek wat er daarna gebeurd. U komt meer te weten over de huidige locatie en het traditionele gebruik ervan in de herdenkingsdiensten op 4 december op Barbaradag.
3D-model gemaakt door Julia Weber
